Tekst en foto’s: Rob Strating

“Een van de grootste oldtimerevents van Zwitserland”

Voor de 26^e keer organiseerde Ruedi Müller en zijn team de O-iO, wat staat voor Oldtimer in Obwalden. Obwalden is een van de kantons en vormt samen met Nidwalden het oerkanton Unterwalden. De hoofdstad van Obwalden is Sarnen en daar waren op de zaterdag voor Pinksteren 540 oldtimers ingeschreven.

Ik had me niet alleen als autojournalist aangemeld, maar ook met mijn Mercedes-Benz 300 CE uit 1991. In heel Europa is mijn 34 jaar oude Coupé een erkende oldtimer, behalve in Nederland, waar een auto met 40 jaar pas officieel die status krijgt. Uiteraard voorzag ik hem van het bordje ‘Media….’

Obwalden was dit jaar weer een paradijs voor historische voertuigen. Na 540 aanmeldingen heeft Ruedi Müller de inschrijving stopgezet. Het vrolijke volksfeest verbindt nostalgie met een uitzonderlijke beleving en brengt in de ware zin van het woord het historisch rijdend erfgoed naar de mensen.
De tijdelijke tentoonstelling van de meer dan 500 oldtimers tussen 1905 en 1995, bestaande uit personenwagens, raceauto’s, motoren, vrachtwagens, bussen en tractoren in de afgesloten binnenstad van Sarnen, is in feite een indrukwekkend museum. Overal spelen bandjes, staan mensen in aangepaste kostuums met elkaar te praten en geniet het toegestroomde massale publiek.
Een highlight zijn de zogenaamde, geliefde ‘Passagierfahrten’, waarbij oldtimerbezitters allerlei mensen uit het publiek voor een ronde meenemen, zodat ze kunnen ervaren hoe het is om met een oude auto romantisch onderweg te zijn.

Mijn vrouw en ik hebben bijvoorbeeld genoten van zo’n passagiersrit in een Zwitserse postbus uit 1946 met een roldak dat over de gehele lengte geopend kon worden. Wat een zalig uitzicht had je dan bij een rit over een Zwitserse bergpas. Postbussen hadden en hebben nog steeds op veel smalle bochtige bergwegen absolute voorrang. Ze treden eigenlijk in de voetsporen van wat ooit de allereerste postkoetsen deden: het vervoeren van post en passagiers naar afgelegen dorpen. De eerste postiljons hadden een speciale toeter en sinds 100 jaar gebruiken de buschauffeurs de ‘Posthorn Dreiklang Dü-Da-Do’ waarmee ze voorrang opeisen. (het zijn de eerste drie tonen van de Ouverture Wilhelm Tell van Rossini) Uiteraard mochten de meerijdende kinderen in onze bus op de knop van de Dreiklang drukken…
De oudere chauffeur van onze oldtimer postbus moest het nog zonder stuurbekrachtiging doen en bij het terugschakelen werd er druk ‘gedoubleclutcht.’
De oude ‘Postauto’s’, zoals ze in Zwitserland genoemd worden, hadden altijd rechts stuur, zodat de chauffeur dicht langs de rotswand, maar ook vlak langs de afgrond kon rijden.

Het zal u ongetwijfeld opvallen dat veel oude vrachtwagens van Zwitserse origine zijn, zoals Saurer, Berna en FBW. Saurer was een van de eerste en meest vermaarde vrachtwagenfabrikanten ter wereld. Al in het begin van de 20^e eeuw leverde het Zwitserse merk uit Arbon aan de Bodensee trucks over een groot deel van de wereld. Ook voorzag Saurer M.A.N, Scania-Vabis en Fiat van dieselmotoren.
De laatste Saurer werd in 1984 afgeleverd. Het merk ging ten onder aan zijn eigen succes: ze waren té goed.

Een kleine selectie van bijzondere automobielen
Ik bezoek vele oldtimerevenementen in Europa, maar hier in Sarnen ben ik weer auto’s tegengekomen die je bij ons nauwelijks of niet tegenkom. Als autojournalist kreeg ik een complete rijderslijst en daar kwam ik vier maal de naam American La France tegen. Deze ALF stamt uit 1917, bezit een zescilinder motor met een inhoud van 14.500 cc, het carter bevat 18 liter olie en de radiateur 40 liter water. Hij had een benzinetank van 200 liter.
Tussen alle brandweerauto’s ontdekte ik een bijzondere Packard Eight van 1933 als brandweerauto! Ik kende het verhaal al van een Rolls Royce uit 1930. Zwitserland was tussen 1940 en 1945 verstoken van nieuwe auto’s en ook de eigen auto-industrie kreeg geen onderdelen. Er woedden echter wel branden en gaandeweg kwam men auto’s met veel vermogen tekort die de brandspuiten moesten trekken. Dus werden er directiewagens van industriëlen gevorderd, zoals deze Packard met een dikke achtcilinder, vervolgens rood gespoten en voorzien van een trekhaak…
Deze Fiat Balilla 508L uit 1939 had ik nog nooit in levende lijve gezien. De Balilla 508 werd in verschillende uitvoeringen op de autotentoonstelling in 1932 in Milaan gepresenteerd. In 1939 kwam deze lange versie op de markt met in het midden twee uitklapbare stoeltjes. Het voorste portier gaat normaal open, het achterste in tegengestelde richting. Onder zijn motorkap draaide een 995 cc viercilinder. Deze Balilla werd voor de oorlog veel als taxi gebruikt.
Ik denk niet dat er veel mensen zijn die deze Volvo PV 831 uit 1954 ooit gezien hebben. Hij lijkt sterk op vooroorlogse Amerikanen en  werd tot 1958 als taxi in Zweden ingezet  met een zescilinder zijklepper onder zijn machtige motorkap. 

Seelisberg
De volgende dag, op pinksterzondag, verzamelden we weer in Sarnen om vervolgens met meer dan 300 deelnemers onder grote belangstelling een uitgestippelde route naar Seelisberg te rijden. Daarvoor passeerden we de onbekende Ächerlipass tussen Kerns en Stans.
Seelisberg ligt op 846 meter hoog boven de Vierwaldstättersee tegenover Brunnen. Omdat de weg daar doodloopt, kwamen alle deelnemers elkaar tegen om vervolgens op een groot terrein te parkeren. Hier konden we allemaal de grote organisator Ruedi Müller en zijn partner Ruth Iseli een hand schudden. Op deze plaats werd het mooie oldtimerevent op feestelijke wijze besloten met een apéro.
We konden terugkijken op een ongelooflijk, goed georganiseerd oldtimerevent in Zwitserland, ondanks het feit dat Ruedi Müller een paar weken voor de O-iO zijn been had gebroken!